ΠΡΑΓΑ 20-21 Αυγούστου 1968. Δεν ξεχνώ.

(η περίφημη φωτογραφία του Kudelka)

‘Ενα ζήτημα λυμένο ιστορικά και πολιτικά στη υπόλοιπη Ευρώπη, ξανάνοιξε πάλι στη χώρα μας. Όσο και αν ο εμφύλιος έβαλε τη σφραγίδα του στην μεταπολεμική πολιτική της Ελλάδας και στο συλλογικό φαντασιακό, 72 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, 50 χρόνια μετά την Άνοιξη της Πράγας και την εισβολή των Σοβιετικών και 28 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους είναι πάρα πολύς καιρός για να υπάρχει οποιαδήποτε δικαιολογία για άγνοια ή λάθος εκτίμησης. Είναι αλήθεια ότι και στην υπόλοιπη Ευρώπη επί πολλές δεκαετίες τον τόνο τον έδιναν οι αριστεροί διανοούμενοι, που έκαναν τα στραβά μάτια και για τις θηριωδίες των κομμουνιστών εναντίον αναρχικών και τροτσκιστών στον Ισπανικό Εμφύλιο, και για την εργατική εξέγερση του Ανατολικού Βερολίνου το 1953, και για την Ουγγρική Εξέγερση το 1956, και για τις πληροφορίες που έφταναν για τα αίσχη του σταλινισμού στη Σοβιετική Ένωση και στις Βαλτικές χώρες. Και κάθε φορά, παρά τις δικαιολογίες «υπέρ του γενικότερου καλού», οι εντιμότεροι ή απλά οι εξυπνότεροι έφευγαν από τις τάξεις της Αριστεράς. Και οι φιλελεύθερες , δημοκρατικές κυβερνήσεις της Ευρώπης, κατώτερες των περιστάσεων. Σιγά σιγά όμως το ψέμα δεν μπορούσε πια να σταθεί:  Άνοιξη της Πράγας, Σολινταρνόσκ στην Πολωνία, οι μαρτυρίες για τα Γκουλάγκ, οι μαρτυρίες για τα εγκλήματα της «πολιτιστικής επανάστασης» του Μάο, η γενοκτονία της Καμπότζης, όλα αυτά δεν μπορούσαν πια να κρυφτούν πίσω από σκοπιμότητες κατά του «βάρβαρου καπιταλισμού» και της «δυτικής προπαγάνδας». Έγιναν χιονοστιβάδα. Μετά την κατάρρευση των ανατολικών καθεστώτων και το άνοιγμα των αρχείων των πάλαι ποτέ παντοδύναμων μυστικών υπηρεσιών (STASI, KGB κλπ) η ιστορία πια έχει κλείσει.

Αλεξάντρ Ντούμπτσεκ

Βουδαπέστη 1956

Βερολίνο, το Checkpoint Charlie κατά τον Ψυχρό Πόλεμο

Και η Ελλάδα; Ακόμα ελάχιστοι συμπολίτες μας τολμούν να δηλώσουν αντικομμουνιστές, ακόμα και αν είναι. Η ατολμία να αναγνωριστούν τα εγκλήματα του κομμουνισμού δεν περιορίζονται στην Αριστερά, αλλά διαχέονται σε ολόκληρη την κοινωνία. Τόσο διαδεδομένη άρνηση αναγνώρισης των εγκλημάτων του κομμουνισμού μόνο στην Ελλάδα υπάρχει τώρα πια. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν λίγα χρόνια ΟΛΟΙ οι Έλληνες Ευρωβουλευτές , ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ, αρνήθηκαν να υπερψηφίσουν καταδικαστικό ψήφισμα για τα εγκλήματα των δύο ολοκληρωτισμών στο Ευρωκοινοβούλιο.  (βλ. άρθρο της Τ. Παπαδοπούλου  Ευρωβουλευτές και ολοκληρωτισμός )

Σήμερα η ελληνική κυβέρνηση θα είναι η μόνη σε ολόκληρη την Ε.Ε. που αρνείται να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό συνέδριο για τα εγκλήματα των ευρωπαίκών ολοκληρωτισμών στις 23 Αυγούστου υπό την αιγίδα της Εσθονικής προεδρίας.  Η ημερομηνία του συνεδρίου στην Εσθονία δεν είναι τυχαία:  23 Αυγούστου 1939 υπογράφτηκε το Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ , η συμφωνία αμοιβαίας μη επίθεσης μεταξύ των δύο ολοκληρωτισμών. Και έχει ορισθεί από το Ευρωκοινοβούλιο αυτή η ημέρα ως ημερομηνία μνήμης κατά των εγκλημάτων των δύο ολοκληρωτισμών.

Και ένα προσωπικό ανέκδοτο: Στις εκλογές του 2009 είμουν υποψήφια με τους Οικολόγους Πράσινους, κι επειδή η ηγεσία με αγαπούσε πολύ με έστειλαν για μία και μοναδική φορά να εμφανιστώ μιαν άγρια νύχτα σε ποιό κανάλι λέτε; Μα στον 902! Ωστόσο το διασκέδασα. Διείσδυσα στο φοβερό buncker του Περισσού και είχαμε συζήτηση με διάφορους που ξεχνάω τα ονόματά τους και την Διαμάντω Μανωλάκου του ΚΚΕ βεβαίως βεβαίως. Είμαι σίγουρη ότι θα φαντάζονταν πως ώς οικολόγος θα τους μιλούσα για λουλουδάκια και πουλάκια. Φέρνω εγώ λοιπόν την κουβέντα στην οικολογία, ενέργεια κλπ και αναφέρω το όνομα του Κον-Μπεντίτ. Αμέσως η Μανωλάκου μου χτυπάει την στάση του Ντανύ για το Κόσσοβο κλπ. Εγώ βρίσκω την ευκαιρία να αναφερθώ στην τότε συνολική στάση της Ευρώπης που κατά τη γνώμη μου, υπό το βάρος της Ιστορίας, προσπάθησε να επανορθώσει την αδράνειά της κατά την τριετή πολιορκία του Σεράγιεβου, αλλά και παλιότερα την διστακτικότητα των Συμμάχων έναντι του Χίτλερ στην αρχή του Β’ Π.Π., την ίδια εποχή βέβαια που οι Σοβιετικοί από τη μεριά τους έκαναν με τον Χίτλερ το σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ. Πέφτει παγωμάρα. (Σαν να άκουγα τις σκέψεις τους: ποιά είναι αυτή η τυχάρπαστη που έρχεται στο ίδιο μας το σπίτι και μας βρίζει;) Αλλά η Διαμάντω Μανωλάκου λέει την τελευταία λέξη με τον ανάλογο στόμφο: «Ο αντικομμουνισμός είναι η άλλη όψη του φασισμού!» 

Για μένα η μόνη συζήτηση που έχει ενδιαφέρον είναι: Πώς άνθρωποι αποδεδειγμένα γενναίοι, που πολέμησαν τον φασισμό, που πύκνωσαν τις γραμμές της Αριστεράς με βάση τις ιδέες του ανθρωπισμού, της ελευθερίας, της αλληλεγγύης, έφτασαν να γίνουν δήμιοι, να καταδίδουν τα μέλη της οικογένειάς τους και τους γείτονές τους, να εκτελούν τους συντρόφους τους. Ο Κουστουρίτσα στο «UNDERGROUND» το δείχνει ανάγλυφα , χωρίς να το εξηγεί. Και υπάρχουν οι λογοτέχνες , σαν τον Κούντερα, οι σκηνοθέτες σαν τον Βάϊντα και φυσικά η Χάννα Άρεντ και πολλοί άλλοι όπου μπορούμε να ανατρέξουμε για να πάρουμε μια ιδέα πώς το φως γίνεται σκοτάδι.

 

Καλόν ύπνο Αρλέτα…

Το ωραιότερο νανούρισμα (Αρλέτα-Λόρκα-Χατζηδάκης).

 

και η ζωγράφος Αρλέτα

 

Αυγουστιάτικο φεγγάρι- η έκλειψη στο Αστεροσκοπείο, στον λόφο των Νυμφών, νύχτα μαγική

φωτο Πρώτο Θέμα

φωτο Πρώτο Θέμα

ΕΩΣΦΟΡΟΣ

ΠΥΡΙΝΗ ΚΟΛΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΕΥΡΩΠΗ

Πένθος για τα Κύθηρα. Πένθος για τα δάση, τις πόλεις και τα χωριά της Νότιας Ευρώπης. Ακόμα και οι πιο δύσπιστοι πλέον συνειδητοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή έκανε πια την τραγικά χειροπιαστή την παρουσία της. Είτε με τη μορφή του πύρινου «ΕΩΣΦΟΡΟΥ», είτε με τους τερατώδεις τυφώνες, είτε με το λιώσιμο των παγετώνων στους πόλους, τα ακραία φαινόμενα πολλαπλασιάζονται σε ένταση και συχνότητα. Και οι άνθρωποι; Επιμηθείς. Με πόσο κόπο και πόσα πισωγυρίσματα φτάσαμε στη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Και την επομένη, ο ένας από τους δύο μεγαλύτερους ρυπαντές του πλανήτη, οι ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του ανεκδιήγητου Προέδρου αποσύρονται από τη συμφωνία. Όταν έπεσε η πανούκλα στην Ευρώπη, τον 14ο αιώνα, που αποδεκάτισε το 1/3 του πληθυσμού της, οι άνθρωποι το θεωρούσαν τιμωρία του θεού. Αλλά τότε τουλάχιστον δεν υπήρχαν επιστήμονες να επισημάνουν τα πραγματικά αίτια. Σήμερα τί δικαιολογία έχουμε; Για αρκετά χρόνια οι οικολόγοι που προειδοποιούσαν χαρακτηρίζονταν γραφικοί  καταστροφολόγοι, ώσπου σιγά σιγά ανατράπηκε η ισορροπία μέσα στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας και σήμερα ελάχιστοι είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι ανθρωπογενής.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις η Νότια Ευρώπη και η Καλιφόρνια θα ερημοποιηθούν λόγω των αλλεπάλληλων πυρκαγιών τα καλοκαίρια και των έντονων βροχοπτώσεων τον χειμώνα, που θα προκαλέσουν κατολισθήσεις και θα απογυμνώσουν το έδαφος από το χώμα. Η άνοδος της θερμοκρασίας που ήδη έχει επιφέρει σοβαρό λιώσιμο των πάγων στους πόλους ανεβάζει σταθερά τη στάθμη της θάλασσας και θα βουλιάξει παράκτιες περιοχές, πόλεις και πλαζ.  Ήδη νησιά του Ειρηνικού (αρχιπέλαγος Σολομώντος) έχουν εξαφανιστεί και έχει αρχίσει διαδικασία μετεγκατάστασης κατοίκων στην Αυστραλία. Από την άλλη, ένα ακόμα εφιαλτικό σενάριο λέει ότι το λιώσιμο των πάγων θα αλλάξει τη χημική σύσταση του Ρεύματος του Κόλπου προς το λιγώτερο αλμυρό, με αποτέλεσμα να ψυχράνει το Ρεύμα και τα Βρετανικά Νησιά και η Νορβηγία να χάσουν το «καλοριφέρ» τους και να γίνουν ακατοίκητα. Το σημερινό προσφυγικό ρεύμα λόγω πολέμων δεν θα είναι τίποτα μπροστά στο ρεύμα κλιματικών προσφύγων.

Αποχαιρετισμός στην Jeanne Moreau (23 Ιανουαρίου 1928- 31 Ιουλίου 2017)

Στοίχειωσε τα εφηβικά και νεανικά μας χρόνια με τις εμβληματικές ταινίες και τους ρόλους της που μπορούν να περιγραφούν ως δαιμονική αθωότητα: Το ασσανσέρ των δολοφόνων- η νύφη φορούσε μαύρα- το ημερολόγιο μιας καμαριέρας- επικίνδυνες σχέσεις- η Δίκη- οι καμπάνες του μεσονυκτίου και πάνω απ’ όλα Jules et Jim. La femme fatale qui fut fatale.